Przedszkola pełnią nie tylko funkcję edukacyjną, niemniej jednak również społeczną i rozwojową, stanowiąc pierwsze środowisko, w którym dziecko uczy się współpracy, komunikacji i regulowania emocji. W ostatnich latach coraz większą uwagę poświęca się różnorodnym potrzebom rozwojowym dzieci, w tym tym wymagającym szczególnego wsparcia w zwykłym funkcjonowaniu. Pojęcie terapeutycznego punktu przedszkolnego odnosi się do miejsc, w których poza standardowych zajęć edukacyjnych wykonywane są programy wspierające rozwój emocjonalny, poznawczy i społeczny dzieci z trudnościami.
Takie przedszkola często wyposażone są w specjalistyczny sprzęt a także materiały dydaktyczne pozwalające na indywidualizację procesu edukacji i terapii, a kadra posiada kwalifikacje umożliwiające wsparcie dzieci wymagających dodatkowej pomocy.
Bezpieczne przedszkole to koncepcja, która obejmuje zarówno fizyczne warunki obiektu, jak i aspekty psychologiczne oraz organizacyjne. Ważnym elementem jest zbudowanie środowiska, w którym dzieci mogą poruszać się swobodnie, a jednocześnie istnieją procedury ograniczające ryzyko wypadków oraz zapewniające odpowiednią opiekę. Przedszkole dla dzieci z trudnościami powinno uwzględniać różnorodność potrzeb uczestników, oferując zarówno aktywności grupowe, które rozwijają kwalifikacji społeczne, jak i działania indywidualne, dostosowane do sposobności i predyspozycji każdego dziecka. Organizacja przestrzeni, harmonogram zajęć a także stosowane metody pracy mają wpływ na komfort emocjonalny dzieci, a tym samym na użyteczność procesu edukacyjnego i terapeutycznego.
Przedszkole terapeutyczne staje się miejscem, w którym interdyscyplinarna współpraca profesjonalistów, takich jak pedagodzy, psychologowie czy logopedzi, może wspierać złożony rozwój dziecka. W tego typu placówkach na prawdę bardzo często wdrażane są programy wspomagające kompetencje społeczne, rozwój językowy, motorykę czy zdolności poznawcze, a działania podejmowane są z uwzględnieniem indywidualnego planu edukacyjno-terapeutycznego. Różnorodność metod pracy pozwala dostosowanie zajęć do różnych typów trudności i potrzeb dzieci, a równocześnie sprzyja obserwacji postępów i modyfikacji planu działań w zależności od osiąganych wyników.
Znaczenie przedszkoli terapeutycznych i bezpiecznych punktów przedszkolnych wykracza poza indywidualne potrzeby dzieci. Wspiera rodziców i opiekunów w rozumieniu specyfiki rozwoju dzieci wymagających wsparcia a także pozwala na systematyczną pracę nad kompetencjami, które w późniejszym wieku mogą ułatwiać funkcjonowanie w szkole i życiu społecznym. Uwzględnienie różnorodności dziecięcych potrzeb w organizacji zajęć, przestrzeni i kodów edukacyjnych przyczynia się do budowy środowiska, w którym każde dziecko może uczestniczyć w procesie rozwojowym w sposób dostosowany do swoich sposobów, co jest istotnym elementem w kształtowaniu i prowadzeniu placówek wychowawczo-terapeutycznych.
Zobacz: Terapeutyczny Punkt Przedszkolny Chotomów.