Procesy związane z przechowywaniem a także przygotowaniem żywności na prawdę często wymagają wykorzystania profesjonalnych urządzeń, które pozwalają na szybkie obniżenie temperatury produktów. W takich przypadkach wykorzystywane są komory szokowego schładzania a także komory szokowego mrożenia, które mają na celu przede wszystkim zachowanie jakości i świeżości żywności poprzez skrócenie czasu ekspozycji na temperatury sprzyjające rozwojowi mikroorganizmów. Różnica między tymi dwoma typami urządzeń polega na docelowym zakresie temperatury, do której schładzane są produkty a także na czasie, w którym ten proces się odbywa.
Komory szokowego schładzania pozwalają na szybkie ochłodzenie produktów do temperatur powyżej zera stopni, jednak komory szokowego mrożenia obniżają temperaturę poniżej zera, co jest istotne przy przechowywaniu długoterminowym. Taki szybki spadek temperatury ogranicza rozwój bakterii i innych mikroorganizmów, a także wpływa na strukturę i jakość produktu.
Wykorzystanie komór szokowego schładzania i mrożenia ma znaczenie w różnorakich etapach produkcji i dystrybucji żywności. Po przygotowaniu dań albo surowców spożywczych konieczne jest szybkie obniżenie temperatury, ażeby zapobiec psuciu się produktów a także utrzymać prawidłowe parametry organoleptyczne. Szybkie chłodzenie i mrożenie wpływoraz na bezpieczeństwo żywności, minimalizując ryzyko rozwoju patogenów. Z tego względu komory te znajdują przeznaczenie zarówno w przemyśle spożywczym, gastronomii, jak i w placówkach zajmujących się dystrybucją żywności. Wyjątkową rolę odgrywają w systemach zapewniania odpowiednich warunków sanitarnych i higienicznych, gdzie kontrola temperatury jest jednym z głównych elementów.
Technologia komór szokowego schładzania i mrożenia opiera się na zastosowaniu specjalistycznych agregatów chłodniczych, które umożliwiają osiągnięcie oraz utrzymanie pożądanej temperatury w niezbyt długim czasie. Konstrukcja urządzeń powinno uwzględniać izolację termiczną, która umożliwia na minimalizację strat chłodu a także systemy wentylacyjne zapewniające równomierne rozprowadzanie zimnego powietrza. Umożliwia to skuteczne i szybkie obniżenie temperatury całej masy produktu. W praktyce używa się różnorodne metody chłodzenia, które dobiera się w zależności od rodzaju i ilości przechowywanych artykułów spożywczych. Ważnym elementem jest też monitorowanie procesu a także możliwość regulacji parametrów chłodzenia i mrożenia, co wpływa na dostosowanie do specyfiki produktu.
Zarówno komory szokowego schładzania, jak i komory szokowego mrożenia wymagają odpowiednich warunków eksploatacyjnych i serwisowych, które mają wpływ na ich funkcjonalność działania. Prawidłowa obsługa a także konserwacja urządzeń pozwala na utrzymanie stabilnych parametrów pracy oraz minimalizowanie ryzyka awarii. Przy wyborze takich urządzeń ważne są też kwestie powiązane z ich pojemnością, wymogami technicznymi oraz kompatybilnością z innymi elementami procesu produkcyjnego i logistycznego. W współzależności od potrzeb komory mogą być stosowane jako samodzielne jednostki albo jako część większych systemów chłodniczych, które wspierają administrowanie temperaturą w całym łańcuchu dostaw żywności.
Zobacz: zamrażanie szokowe.